Eugenika w nauczaniu Kościoła

"Nie ulega wątpliwości, że, jeśli chodzi o wybór rodzaju życia, to w mocy i wolności każdego człowieka jest: albo pójść za radą Jezusa Chrystusa o dziewictwie, albo też związać się węzłem małżeńskim. I żadne prawo ludzkie nie może odbierać człowiekowi naturalnego i zasadniczego prawa do małżeństwa, ani też krępować go w zakresie pierwszorzędnego celu małżeństwa, dla którego je Bóg ustanowił od początku. Róście i mnóżcie się (Rdz 1,28)" (Leon XIII, encyklika Rerum novarum, n. 9)

W kontekście zbliżającego się Synodu Biskupów naszło mnie pytanie: czy współcześnie Kościół może tego naturalnego prawa do małżeństwa niektórym parom odmówić? Np. parze schizofreników (tu w połączeniu z kan. 1095 obecnego KPK). Z takim głosem spotkałem się już u okołosoborowego teologa moralisty (r. 1957) Bernarda Häringa.

Mnie się wydaje, że skoro Kościół orzeka czasem o nieważności małżeństwa z racji niedojrzałości psych./emocjonalnej jednej ze stron, to z tego wynika, że istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa w postaci jakiegoś zaburzenia. Następnie wydaje mi się, że osoba cierpiąca na zaburzenia psych. upośledzające władze duszy (wola i rozum) nie jest zdolna do zawarcia związku małżeńskiego. Myślę, że wynika to z samego tylko rozsądku, bo skoro celem małżeństwa jest wychowanie potomstwa, to jak wykonać tak trudne i odpowiedzialne zadanie nie będąc w pełni władz? Jednego jestem pewien: są to sprawy, które zawsze trzeba rozstrzygać indywidualnie. Tu nie można działać - jak by to ujęli dziennikarze głównego nurtu - systemowo.

Chciałbym dodać do swej wypowiedzi maleńką refleksję.
Moim zdaniem szczęśliwszym byłoby zaklasyfikować postawiony przez Pana problem do przeszkód do zawarcia małżeństwa, niż do problemów natury eugenicznej. Eugenika sama w sobie jest poglądem pseudonaukowym, więc nie można się nią zajmować na poważnie. Np. eugenicy wierzą, że zaburzenia i choroby psych. są dziedziczne, jak np. kolor oczu i skłonność do cukrzycy, co jest nie prawdą. To drugie twierdzenie jest takim samym przesądem, jak ten, że gdy czarny kot przebiegnie nam drogę... A skoro przesądy się wyśmiewa, to trudno eugenikę traktować poważnie.

Np. eugenicy wierzą, że zaburzenia i choroby psych. są dziedziczne, jak np. kolor oczu i skłonność do cukrzycy, co jest nie prawdą. To drugie twierdzenie jest takim samym przesądem, jak ten, że gdy czarny kot przebiegnie nam drogę...

Ale w przypadku dziecka schizofrenika i schizofreniczki ryzyko wystąpienia choroby szacuje się na 50% (choć oczywiście trzeba zapytać, na ile to "zasługa" genów, a na ile tzw. czynników środowiskowych).

Ale w przypadku dziecka schizofrenika i schizofreniczki ryzyko wystąpienia choroby szacuje się na 50% (choć oczywiście trzeba zapytać, na ile to "zasługa" genów, a na ile tzw. czynników środowiskowych).

O ile mi wiadomo, to dzisiejszy stan wiedzy medycznej nie potwierdza poglądu o dziedziczeniu chorób psych.