Jak to drzewiej odprawiano...

Z cyklu "jak to drzewiej bywało".

Czytam właśnie b. ciekawy "Dziennik 1905-1912" ks. Władysława Muszalskiego (WUG, Gdańsk 2015). Znalazłem tam taki oto fragment:

12 IV 1910 r.
Gdy ludzie wiejscy proszą o komunię świętą mówią zwykle, że są "do odprawy". Termin znakomicie charakteryzuje rzecz. Przypatrzyć się bowiem ich zachowaniu  przy przystępowaniu do komunii świętej. Ledwie, że kapłan schowa Najświętszy Sakrament, często nie zdąży jeszcze pobłogosławić tych, co komunię świętą przyjmowali, już są przy drzwiach albo i na cmentarzu i biegną bezmyślnie ku domowi lub do karczmy".

O jakim "proszeniu o komunię święta" tu mowa?

Może, o ile nie zgłaszano zawczasu chęci komunikowania, ksiądz nie fatygował się z rozpoczynaniem obrzędu Komunii wiernych (ani w trakcie Mszy św., ani po)?

Najpewniej wtedy nie było za często Komunii wiernych na Mszy i fragment opisuje prośbę o Komunię poza Mszą.

Ciekawe, że w ciągu 100 lat przeszliśmy od jednego ekstremum do drugiego.

Ciekawe, że w ciągu 100 lat przeszliśmy od jednego ekstremum do drugiego.

Myślę, że nie tylko w tej dziedzinie

12 IV 1910 r.
(...)

O jakim "proszeniu o komunię święta" tu mowa?

Według Wikipedyi, w roku 1910 Wielkanoc przypadała na 27 III. Przypuszczam, że chodzi o "komunję wielkanocną" (wypełnienié przykazania kościelnégo).

Według Wikipedyi, w roku 1910 Wielkanoc przypadała na 27 III. Przypuszczam, że chodzi o "komunję wielkanocną" (wypełnienié przykazania kościelnégo).

Faktycznie, to bardzo możliwe. W tych czasach w wielu diecezjach był formalny przymus spowiedzi i komunii wielkanocnej (w Galicji nawet sankcjonowany przez państwo - delikwenta prowadzono siłą do konfesjonału.) Pewnie więc niektórzy wierni prosili o "odprawę" - żeby ich odprawić i dać im spokój aż do następnego roku...

Faktycznie, to bardzo możliwe. W tych czasach w wielu diecezjach był formalny przymus spowiedzi i komunii wielkanocnej (w Galicji nawet sankcjonowany przez państwo - delikwenta prowadzono siłą do konfesjonału.) Pewnie więc niektórzy wierni prosili o "odprawę" - żeby ich odprawić i dać im spokój aż do następnego roku...

Poproszę więcej o na ten temat.

Poproszę więcej o na ten temat.

Cytat ze wspomnień Wincentego Witosa, "Moje Wspomnienia", t. 1 s. 72:

Mężczyźni chodzili do spowiedzi przeważnie raz na rok, przed Wielkanocą, za kartkami, które dostawali od organisty za opłatą kilku centów. Kobiety chodziły częściej. Proboszcz naszej parafii, ks. Ignacy Rybicki, wcale na częste spowiedzi nie nalegał, a czasem nawet zbyt się naprzykrzające dewotki w gorliwości hamował. Ociągających się ze spowiedzią wielkanocną wzywano publicznie z ambony do spełnienia tego obowiązku, a gdy to nie pomogło, doprowadzał ich w czerwcu do spowiedzi dziad kościelny. Jeżeli sobie zaś i on nie mógł dać rady z jakimś upartym delikwentem, przychodziła mu w pomoc władza gminna, prowadząc go przy pomocy dwóch silnych ludzi do kościoła. Ceremonię tę nazywano „spacerem pomiędzy żyta", zdaje się dlatego, że żyto w tym czasie bywało już dosyć wysokie.

Genialne! :-D

Piękna przedsoborowa tradycja - tradsi powinni powalczyć, żeby ją przywrócić :-) :-)

Przy okazji, z tym "hamowaniem dewotek" to chyba często się zdarzało, bo sam znam opowieści rodzinne o księdzu przedwojennym z naszej parafii, który strofował nadgorliwe kobiety za zbyt długie przesiadywanie w kościele...

Ciekawe jak sobie z tym radził Sługa Boży Mateusz Talbot, ale on przecież żył w Irlandii   

Ciekawe jak sobie z tym radził Sługa Boży Mateusz Talbot, ale on przecież żył w Irlandii   

Nie wiem - ale przypuszczam, że ponieważ był mężczyzną, to z definicji nie mógł być dewotką :-)

Codziennie on przychodził na Mszę św, codziennie (za zgodą spowiednika) przystępował do Komunii św.

Przed soborem, Msza w cyrku 1952

https://www.youtube.com/watch?v=y_7eK41zIcs