Artykuł w Mówią Wieki

W kwietniowym numerze "Mówią Wieki" w artykule Magdaleny Skrzypiec dotyczącym herezji katarów mozna znaleźć taki oto fragment:

W wyniku reformy gregoriańskiej (z lat 1050 – 1120) Kościół ustalił tak sztywne normy liturgiczne, że można śmiało stwierdzić, iż odwrócił się – dosłownie i w przenośni – od wiernych. Kazania odprawia się po łacinie, której ludność nie rozumie, ksiądz zaś sprawuje liturgię przodem do ołtarza, a więc tyłem do wiernych. Kapłan otrzymuje monopol na kontakty z Bogiem – tylko dzięki niemu można dostąpić zbawienia, to on jest jedynym pośrednikiem między wyznawcami a Panem.

Pomijając już uwagi dot. ad orientem i roli kapłana, którym można zarzucić co najmniej nieścisłość,  zastanawia mnie sprawa tych kazań "odprawianych" [sic] po łacinie. Wiem, że aż do czasów reformacji kazania były spisywane po łacine, ale czy faktycznie były wygłaszane po łacine? Zdaje mi się to mocno wątpliwe. W książce "Medieval Latin" David L. D'Avray pisze "większość zachowanych kazać [średniowiecznych] było modelami które były  następnie przerabiane na język ludowy jeżeli słuchacze byli w większości osobami świeckimi". To zdanie D'Avray'ego pojawia się wprawdzie w kontekscie dot. kazań głoszonych przez braci zakonnych, ale czy to mozliwe, żeby księża w parafiach postepowali inaczej?

Po parafiach głoszono w językach narodowych

Widać że autorka z mediewistyką jest na bakier i chyba na lekcje polskiego nie chodziła. Kazania jak to kazania winny być i były w językach narodowych. Choćby takie kazania świętkorzyskie datowane na II poł XIII wieku bądź początek XIV wieku. A sami wiecie że z polskiego średniowiecza zachowało się bardzo mało zabytków piśmiennych, co nie znaczy że ich nie było (zachód cieszy się ich większą ilością). Co innego kazania dla kapituł zakonnych gdzie wszyscy odbiorcy znali łacinę w stopniu komunikatywnym. Jak się chciało schrystianizować ludzi to trzeba było mówić zrozumiałym językiem. Dawniej ludzie wiedzieli co jest celebrą a co tylko nauką mszalną bądź katechizmową. Teraz się to zatarło.

W kwietniowym numerze "Mówią Wieki" w artykule Magdaleny Skrzypiec dotyczącym herezji katarów mozna znaleźć taki oto fragment:

przy takich poglądach, p. Magdalena powinna zmienić nazwisko na "Nietoperz"

  rewelacja:D:DDDDD

Katarzyna Skrzypiec nie pierwszy raz popisuje się swoją wiedzą na temat Liturgii na łamach Mówią Wieki :
w numerze z listopada 2007 roku pisała omawiając podręcznik inkwizytora Bernarda Gui: Inaczej rzecz się ma w wypadku żydów. Już w tytule poświęconego im podrozdziału Bernard wspomina o ich "perfidii" [...] Dodajmy, że sformułowanie "perfidia żydów" nie było nowe w tamtym czasie i przetrwało aż do połowy XX wieku jako części liturgii wielkopiątkowej: Oremus et pro perfidis judaeis. Zniknęło ono w 1965 roku wraz z reformą rytu mszalnego na Soborze Watykańskim II.
Widać w tej wypowiedzi pewien błąd:
 1.  Błędnie przetłumaczyła słówko perfidis, według p. Skrzypiec oznacza ono perfidię czyli wg Słownika Języka Polskiego PWN wyrafinowaną przebiegłość, natomiast Słownik kościelny łacińsko-polski x. dr A. Jougana podaje : perfidus- wiarołomny, zdradziecki, przewrotny; 2. niewierny, kacerski. Tłumacząc ten wyraz w swój sposób nadaje mu jednoznacznie negatywne zabarwienie.
 2. Uprościła ona wyjaśnienie reformy liturgii.
 Warto nadmienić, że kobieta ta jest filologiem romańskim, i ukończyła studia mediewistyczne w École pratique des hautes études.

Oczywiście Katarzyna nie Magdalena - mea culpa.

Obracając się w środowisku akademickim przekonałem się już dawno, że ukończenie jakichkolwiek studiów, a nawet posiadanie tytulów naukowych nie jest lekarstwem na głupotę 

Swoją drogą to smutne, że Mówią Wieki pismo z pięćdziesięcioletnią tradycją puszcza takie buble.

To zamach na tradsów, żeby umarli ze śmiechu! Normy liturgiczne w reformie gregoriańskiej a do tego jeszcze sztywne 

Oczywiście Katarzyna nie Magdalena - mea culpa.

Obracając się w środowisku akademickim przekonałem się już dawno, że ukończenie jakichkolwiek studiów, a nawet posiadanie tytulów naukowych nie jest lekarstwem na głupotę 

O jakże bardzo, bardzo i w pełni się zgadzam. W rzeczy samej. W istocie. Vere verum est. Powiem więcej: bywa, że im wyższy tytuł, tym większa....powiedzmy niedoskonałość. (Oczywiście - nulla regula sine....)

Widać że autorka z mediewistyką jest na bakier i chyba na lekcje polskiego nie chodziła. Kazania jak to kazania winny być i były w językach narodowych. Choćby takie kazania świętkorzyskie datowane na II poł XIII wieku bądź początek XIV wieku. A sami wiecie że z polskiego średniowiecza zachowało się bardzo mało zabytków piśmiennych, co nie znaczy że ich nie było (zachód cieszy się ich większą ilością). Co innego kazania dla kapituł zakonnych gdzie wszyscy odbiorcy znali łacinę w stopniu komunikatywnym. Jak się chciało schrystianizować ludzi to trzeba było mówić zrozumiałym językiem. Dawniej ludzie wiedzieli co jest celebrą a co tylko nauką mszalną bądź katechizmową. Teraz się to zatarło.

W związku z powyższym komentarzem; posiadam łacińskie "Conciones in evangelia et festa totius anni" R.P. Mathiae Fabri e Societate Jesu, wyd Typografia Pontificia 1898, (dwa tomy). Co to jest? Czy wykorzystywało to duchowieństwo do przygotowania kazań? Ja sobie tak czasami dla łacińskiej lektury czytam. Prosty język.

Co do kazań po łacinie to znam takich księży co to twierdzą, że kazanie jest częścia mszy trydenckiej i jeżeli zostanie wygłoszone w języku ludu to "to wtedy to już nie jest ten ryt". No i są to księża z doktoratami.

Mnie kiedyś jeden kapłan i kilku świeckich pytało czy na "naszych" Mszach kazanie jest po łacinie. To owoc posoborowej odnowy katechezy liturgicznej gdzie ludzie nie odróżniają prefacji od pieśni religijnej.

Mnie kiedyś jeden kapłan i kilku świeckich pytało czy na "naszych" Mszach kazanie jest po łacinie. To owoc posoborowej odnowy katechezy liturgicznej gdzie ludzie nie odróżniają prefacji od pieśni religijnej.

Też musiałem odpowiadać na takie mądre pytania. Choć odnoszę wrażenie, że stała za nimi raczej życzliwa złośliwość, a nie ignorancja.