http://www.parafiajazgarzew.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=229&Itemid=16model parafii posoborowej OAZY
PARAFIA WSPÓLNOTĄ
II: Diakonia Ruchu Światło-Życie we wspólnocie lokalnej
Ruch Światło-Życie wypracował model parafii wspólnotowej oparty na eklezjologii Soboru Watykańskiego. Diakonia Ruchu na rzecz wspólnoty lokalnej polega więc najpierw na tym, że Ruch rozpowszechnia znajomość tego modelu parafii,
ukazując go na tle krytycznej analizy modelu tradycyjnego, potrydenckiego i budząc świadomość potrzeby odnowy parafii oraz sugerując konkretne rozwiązania Zadanie to spełnia w Ruchu głównie Diakonia Wspólnoty Lokalnej, która organizuje sympozja dla proboszczów
i wydaje biuletyn odnowy parafii „Koinonia".
Diakonia Ruchu na rzecz parafii wyraża się także w tym, że Ruch przygotowuje i formuje ludzi, którzy mogliby w parafii przejąć różnego rodzaju diakonie, funkcje dla zapewnienia jej żywotności i rozwoju. Wspólnoty Ruchu w parafii widzą w tej diakonii swój zasadniczy cel i rację istnienia tak dalece, że z chwilą przejęcia tej diakonii przez samą parafię Ruch utożsamiłby się z parafią, nie widząc potrzeby swojej strukturalnej odrębności.
W tej części wykładu zostanie przedstawiona najpierw wizja parafii wspólnoty w świetle eklezjologii Soboru Watykańskiego II oraz w proponowanym przez Ruch modelu socjologicznym. Na zakończenie zostanie zarysowana krótko struktura diakonii wspólnoty lokalnej, proponowana przez Ruch i przygotowywana przez formację w nim.
Parafia wspólnotą
Kościół nie jest nazywany wspólnotą w sensie socjologicznym, ale biblijnym. Słowo wspólnota jest tłumaczeniem łacińskiego słowa „communio", które znów odpowiada grecko-biblijnemu słowu ,Jkoinonia". Słowem tym św. Jan i św. Paweł określają rzeczywistość, która zaistniała i zaczęte się rozwijać w świecie po Zmartwychwstaniu Chrystusa i Zesłaniu Ducha Świętego.
Kościół lokalny według dokumentów II Soboru Watykańskiego tworzą trzy elementy:
a) Eucharystia
b) sprawowana przez biskupa lub delegowanego przez niego kapłana
c) dla określonej, względnie stałej grupy ludzi.
W parafii Kościół może się stać jako wspólnota widzialnym znakiem. Dzięki parafii Kościół staje się obecny jako znak zbawienia czyli staje się obecny sakramentalnie (w szerszym tego słowa znaczeniu).
Co to znaczy, że Kościół w parafii urzeczywistnia się jako Kościół lokalny, a więc że jest obecny ze wszystkimi elementami, które należą do jego istoty, tak że cały Kościół jest obecny w tym znaku?
Kościół jako wspólnotę tworzą cztery elementy konstytutywne: słowo Pana, kult Pana, miłość Pana i Duch Pana. W parafii staje się czymś widzialnym, doświadczalnym to, że Kościół jest wspólnotą ludzi zjednoczonych mocą słowa Bożego, mocą ofiary Chrystusowej - ofiary Eucharystycznej, że Kościół jest wspólnotą ludzi zjednoczonych
mocą Ducha Świętego, który jest sprawcą wiary i miłości i sprawcą tej świadomości, która wyraża się w słowie „my".
Kościół lokalny urzeczywistnia się w parafii, jeżeli staje się w niej w jakiś sposób widzialne i doświadczalne to, że Kościół jest wspólnotą ludzi zjednoczonych mocą słowa Bożego, mocą eucharystycznej Ofiary Chrystusa oraz mocą Ducha Świętego, który jest sprawcą wiary i miłości, oraz jeżeli wiernych tej parafii cechuje postawa wewnętrzna, która wyraża się w świadomości „my".
Wspólnoty w parafii
Parafia musi być pojęta jako miejsce i jako szansa urzeczywistniania się Kościoła lokalnego we wspólnocie, ze wszystkimi elementami, które należą do konstytutywnych cech Kościoła
W jaki sposób zrealizować ten postulat?
Przez wspólnoty w parafii. Parafię można przekształcać we wspólnotę tylko przez tworzenie w niej małych wspólnot i za pośrednictwem małych wspólnot Oznacza to, że nie ma jakiejś drogi bezpośredniej do przekształcenia masy członków parafii we wspólnotę, nie wystarczy np. że duszpasterz wygłosi cykl kazań, aby uzasadnić, że parafia powinna być wspólnotą, że ukaże wszystkie elementy życia wspólnego; nie może się spodziewać, że samo jego słowo będzie miało moc przekształcania tej społeczności ludzi we wspólnotę w sensie eklezjalnym.
Wspólnota jest organizmem złożonym z żywych komórek, a żywe komórki to właśnie małe wspólnoty. W tym sensie parafia jest także wspólnotą wspólnot, tak jak cały Kościół jest dziś pojmowany w świetle II Soboru Watykańskiego jako wspólnota wspólnot Aby zrozumieć tę tezę, spójrzmy najpierw na rzeczywistość współczesnej parafii.
TRADYCYJNY MODEL PARAFA
Wywodzi się on z refoony Soboru Trydenckiego. W swoim czasie był na pewno pożyteczny i spełnił swoje zadanie
Wskutek różnych przemian społecznych i wskutek procesów dechrystianizacyjnych tę rzeczywistość, którą dzisiaj obserwujemy, trzeba określić jako permanentny, pogłębiający się kryzys trydenckiego modelu parafii. Kryzys ten nie jest wszędzie wjednakowym stopniu nie widoczny na zewnątrz. Ale jeśli przypatrzymy się wewnętrznym procesom zachodzącym w każdej parafii, to dojdziemy do wniosku, że kryzys jest powszechny. Generalnie można powiedzieć, że model parafii trydenckiej jest nie do utrzymania.Tradycyjny model parafii cechuje się szczególnie ścisłym rozgraniczeniem podmiotu, którym jest jednoosobowy „pasterz" (proboszcz) i przedmiotu jego oddziaływania którym jest biernie, receptywnie nastawiona „owczarnia" (ogół wiernych). Wzajemną relację podmiotu i przedmiotu wyrażają trafnie zaimki ,ja" i „oni". Ta relacja istnieje zarówno w świadomości duszpasterza, jak i wiernych. Duszpasterz myśli o sobie w kategoriach , ja": ja jestem podmiotem, ja jestem odpowiedzialnym, ja jestem duszpasterzem, a wierni to są „oni" - przedmiot mojej troski, mojego oddziaływania, mojej odpowiedzialności
. Jest to jeszcze bardzo mocno zakorzenione w świadomości naszych duszpasterzy. Jeżeli przy tym duszpasterz cechuje się gorliwością i rzeczywiście pragnie ludziom pomagać do zbawienia, to wtedy dwoi się i troi, wyniszcza siebie, ale ciągle z tej pozycji: ja tylko jestem odpowiedzialny, przeze mnie tylko może się dokonać zbawienie łudzi. Ta relacja jest dwustronna. Każdy z wiernych myśli o sobie w kategoriach Ja", natomiast księża, Kościół jako instytucja reprezentowana przez kapłana, to są „oni". W takiej parafii i u duszpasterza, i u wiernych brak świadomości „my" - my jesteśmy Kościołem.
Jak funkcjonuje model parafii potrydenckiej?
W kręgu ludzi zaimeszkująeych terytorium parafii stale wzrasta liczba luńń nie-praktykujących. Oni są formalnie chrześcijanami, bo otrzymali kiecryś chrzest, ale nie mają żadnego związku z Kościołem i albo deklarują się wprost jako niewierzący (co zdarza się rzadziej), albo po prostu faktycznie nie praktykują nie mają żadnej więzi z Kościołem.
Obok Mme)Q drugi krąg parafian, których określamy jako praktykujących. Te dwie kategorie parafian istnieją obok siebie, ale w zakładzie pracy, w sklepie, na ulicy, w szkole nie odgrywa to żadnej roli, czy ktoś jest praktykujący czy niepraktykujący, wierzący czy niewierzący. Lwhk są wymieszani ze sobą i to, że są oni członkami wspólnoty Kościoła -nie odgrywa w ich życiu żadnej roli, nie ma także żadnego oddziaływania na nieprak-tykujących, aby włączyć ich do wspólnoty. Dzieje się tak dlatego, że nie istnieje w ich świadomości owo eklezjalne „my", drugi człowiek jest kimś obojętnym, jeżeli chodzi o jego relacje do Chrystusa, do Kościoła.
Rozrasta się więc krąg ludzi niep-aktykujących, coraz słabszy jest wpływ pasterza na nich (praktykuj^ych). Model parafii jest przy tym modelem statycznym, nie ma w nim dynamiki misyjnej, apostolskiej. Istnieje stały punkt, w sensie nawet materialnym, do którego ludm przychodzą, żeby zaspokoić swoje potrzeby religijne czy też w poczuciu obowiązku. Sfera wpływów, oddziaływania duszpasterzy zamyka się fektycink w kręgu łudzi, którzy przychodzą do kościoła, do sali katechetycznej lub do kancelarii parafialnej.
(...)
-------------------------
I co na to tradsi ?