Forum Krzyż
Witamy, Gość. Zaloguj się lub zarejestruj.
Kwietnia 27, 2024, 17:53:30 pm

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji
Szukaj:     Szukanie zaawansowane
www.UnaCum.pl

Centrum Informacyjne Ruchu Summorum Pontificum
231964 wiadomości w 6630 wątkach, wysłana przez 1668 użytkowników
Najnowszy użytkownik: magda11m
Strona główna Pomoc Szukaj Zaloguj się Rejestracja
Forum Krzyż  |  Traditio  |  Summorum Pontificum  |  Wątek: kilka pytań liturgicznych
« poprzedni następny »
Strony: [1] Drukuj
Autor Wątek: kilka pytań liturgicznych  (Przeczytany 8549 razy)
trident
adept
*
Wiadomości: 45

« dnia: Sierpnia 29, 2009, 12:18:09 pm »

Mam pytanie do liturgistów formy nadzwyczajnej. Przeszukując pewnego dnia bibliotekę mojego seminarium w poszukiwaniu pontyfikału z czasów Leona XIII, w ostatnim magazynie bibliotecznym zarośniętym kurzem i pajęczynami do którego praktycznie nikt nie zagląda, natknąłem się na bardzo wiele interesujących rzeczy, w większości sam byłem w stanie ustalić co do czego służyło, ale wpadł mi w ręce Mszał, (a w zasadzie wyglądało to na części stałe) i zatytułowany  "Missale Caecutientium". W słowniku kościelnym ks Jougana jest napisane iż słówko caecutio oznacza źle widzieć. Mszał był bardzo duży. Czy Missale Caecutientium to mszał dla księży niedowidzących??  Mam jeszcze pytanie na jakie okoliczności zakładano szeroką stułę (stola latior) i jaki był sens  noszenia krótkich ornatów (planeta plicata) zniesionych w wyniku reform Piusa XII?? Czy dalmatyki też były w wersji krótkiej??
« Ostatnia zmiana: Sierpnia 29, 2009, 12:20:04 pm wysłana przez trident » Zapisane
Kalistrat
aktywista
*****
Wiadomości: 1429


« Odpowiedz #1 dnia: Sierpnia 29, 2009, 14:53:18 pm »

Ad. Missale Caecutientium. Ma Pan rację - jest to Mszał używany przez kapłanów niedowidzących lub niewidomych, którzy uzyskali od Stolicy Apostolskiej indult. Tenże indult zezwalał im na odprawianie w ciągu roku Mszy posługując się tylko dwoma formularzami: requiem i wotywy o NMP. Wyglądało to tak, że kapłan w dni, które dopuszczały requiem odprawiał właśnie Mszę żałobną, a w pozostałe odprawiał wotywę o NMP. Dlaczego akurat te formularze? Po prostu były najczęściej używane i nawet widzący bardzo dobrze księża znali całe formularze na pamięć. Oczywiście Ci którzy mieli lepszą pamięć odprawiali inne wotywy itd, ale to minimum to te właśnie dwa formularze + oczywiście części stałe.

Ad. Stola latior i planeta plicata.
Wyglądało to tak, że w kościołach katedralnych, kolegiackich, opackich w okresach pokutnych (poza wigiliami świąt świętych) czyli w czasie Mszy w Adwencie i Wielkim Poście (poza niedzielami Laetare i Gaudete), wigilię Bożego Narodzenia, w Suche Dni, a także przy poświęceniu gromnic w święto Oczyszczenia NMP, przy błogosławieniu popiołu w środę popielcową, święceniu palm i procesji w niedzielę palmową diakon i subdiakon zakładali na siebie ornaty kapłańskie zwinięte z przodu, gdyż planeta plicata, to ornat złożony, a nie "krótki", gdy zaś wykonywali swoje funkcje, to zdejmowali ornaty, zwijali je i przewieszali sobie przez ramię
 
Ponieważ jednak ornaty stawały się coraz sztywniejsze nie można już było ich tak zwijać i zamiast tego lewici zdejmowali ornaty zostając w stule szerokiej - stola latior. Nazwa wzięła się tylko stąd, że ona przypomina zwykłą stułę, jednak po pierwsze nie ma na niej krzyżyków (a nawet zabronione jest umieszczanie ich) po drugie diakon zakłada ją na swoją zwykłą stułę z krzyżykami - ona po prostu ma wyobrażać zwinięty ornat. Diakon zdejmuje ornat na czas śpiewania Ewangelii i posługiwania potem przy ołtarzu (aż do komunii włącznie) a subdiakon na czas śpiewania Epistoły.

Pierwotnie istniał przepisy zakazujący używania ornatów złożonych w zwykłych kościołach parafialnych, jednak został on uchylony. W mniejszych kościołach jeśli były ornaty złożone to można było ich używać jednak jeśli ich nie było to po prostu obaj mieli na sobie humerały, alby, paski i manipularze, a do tego diakon nosił stułę - nie nosili jednak dalmatyk.

Ornaty złożone nie zostały zniesione przez Piusa XII, a przez Jana XXIII. Pius XII jedynie zniósł ich używanie w Wielki Piątek przy okazji reformy Wielkiego Tygodnia.

Ornat jest symbolem jarzma i ciężaru, a więc noszenie go przez lewitów jest wyrazem partycypowania w dźwiganiu tego jarzma. Dalmatyka i tunicella to indumenta laetitiae. Dodam jeszcze, że noszenie ornatów tylko przez kapłanów to pomysł bardzo późny. Pierwotnie ornaty były noszone przez wielu posługujących nawet akolitów.
Zapisane
trident
adept
*
Wiadomości: 45

« Odpowiedz #2 dnia: Sierpnia 30, 2009, 22:51:24 pm »

Bardzo dziękuję za pomoc. Tymczasem zrodziło się u mnie jeszcze jedno pytanie. Otóż widziałem kilka razy np na okładce majowego i lipcowego wydania ZW jak i na filmach jak np tu http://www.youtube.com/watch?v=SxTnPcoSKzc w 4:55 min kapłana ubranego w sutannę, komżę, humerał i dalmatykę. Jaką funkcję pełnił tak ubrany kapłan i czemu był z komży, a nie albie??
Zapisane
Kalistrat
aktywista
*****
Wiadomości: 1429


« Odpowiedz #3 dnia: Sierpnia 31, 2009, 00:07:14 am »

Chodzi o diakonów honorowych, którzy asystowali biskupowi, gdy ten odprawiał od tronu. Nie można ich mylić z diakonem Mszy, który zakładał już dalmatykę na albę. Dodam jeszcze, że w okresach pokutnych diakoni honorowi także nosili ornaty złożone co widać tutaj:


Tak przy okazji... w niektórych sytuacjach kapłani zakładali ornaty na komże: przy udzielaniu święceń kapłańskich jak np tu

Podczas procesji w Boże Ciało, członkowie kapituły w czasie Mszy pontyfikalnej i kardynałowie prezbiterzy w czasie Mszy papieskiej...
Zapisane
Caesar
aktywista
*****
Wiadomości: 822


cezarostopkowiec

« Odpowiedz #4 dnia: Sierpnia 31, 2009, 23:11:08 pm »

[Może warto wątek ten przenieść do Pytań o liturgię, coby w miarę w jednym miejscu były takie rzeczy?]
Zapisane
Mospanie, rzekł bernardyn, babska rzecz narzekać,
a żydowska rzecz ręce założywszy czekać.
trident
adept
*
Wiadomości: 45

« Odpowiedz #5 dnia: Sierpnia 31, 2009, 23:33:30 pm »

a jak jest z użyciem rękawiczek pontyfikalnych??, bp zdejmuje je do lavabo, a potem zakłada po komunii?? (mniej więcej tak jak piuskę??) W Seminarium jest kilka ksiąg liturgicznych zatutułowanych "Canon Missae pro episcopus" i "Canon Missae pro sacerdotibus" Są to części stałe Mszy świętej, ale rodzi się pytanie, czy wyglądały one inaczej we Mszy celebrowanej przez bp i przez zwykłego kapłana??
Zapisane
Kalistrat
aktywista
*****
Wiadomości: 1429


« Odpowiedz #6 dnia: Września 03, 2009, 23:00:41 pm »

Przepraszam, że tak późno, ale już odpowiadam. Biskup ma na sobie rękawiczki od początku Mszy aż do Lavabo, po komunii zasadniczo ich nie zakłada. Napisałem "zasadniczo" gdyż zakłada je, gdy po Mszy dokonuje benedykcji apostolskiej, którą czyni w rękawiczkach. W pozostałych sytuacjach nie zakłada ponownie rękawiczek

Kanon to księga liturgiczna zawierająca części stałe i prefacje używana przez:
- biskupów - wtedy używa się tego pro episcopus
- prezbiterów, którzy otrzymali taki przywilej od Stolicy Świętej (np. taki przywilej dostali kanonicy kapituły prymasowskiej) - wtedy używa się tego pro sacerdotibus
Zapisane
Krusejder
aktywista
*****
Wiadomości: 6651


to the power and the glory raise your glasses high

mój blog
« Odpowiedz #7 dnia: Września 03, 2009, 23:57:47 pm »

Panie Kalistrat, przyjemnie się czyta co Pan pisze, zwłaszcza ze i zdjęcia dołączane. Jeśli userom forum zabraknie inwencji, to może sam Pan zacznie zadawać sobie pytania i poodpowiada na nie ?

:-)
Zapisane
zapraszam na mój blog: http://przedsoborowy.blogspot.com/ ostatni wpis z dnia 20 IX 2022
romeck
aktywista
*****
Wiadomości: 1710


« Odpowiedz #8 dnia: Września 04, 2009, 06:51:22 am »

Panie Kalistrat, przyjemnie się czyta co Pan pisze, zwłaszcza ze i zdjęcia dołączane.
:-)

:-)
"czytacz" romeck
Zapisane
Antiquus_ordo
Gość
« Odpowiedz #9 dnia: Września 04, 2009, 07:35:45 am »

Pytania wyczerpane- następnym razem wątków proszę oddzielnych nie zakładać.
Zapisane
Strony: [1] Drukuj 
Forum Krzyż  |  Traditio  |  Summorum Pontificum  |  Wątek: kilka pytań liturgicznych « poprzedni następny »
 

Działa na MySQL Działa na PHP SMF 2.0.19 | SMF © 2014, Simple Machines Prawidłowy XHTML 1.0! Prawidłowy CSS!