Książę wielkomorawski Rościsław sprowadził w 863 r. z Bałkanów mnichów Cyryla (zm. 865 r.) i Metodego (zm. 885 r.). Ich celem była misja chrystianizacyjna Słowian. Na jej potrzeby przetłumaczyli liturgię na język dziś zwany staro-cerkiewno-słowiański i stworzyli osobne pismo zwane głagolicą, z którego wywodzi się późniejsze pismo cyrylica. W 867 r. papież Hadrian II uznał ryt słowiański na obszarze Moraw i Panonii, czyli na terenie Księstwa Wielkomorawskiego. Miał on jednak przeciwników zwłaszcza wśród biskupów niemieckich, którzy nawet kilka lat więzili Metodego. Papieże potwierdzali uznanie rytu słowiańskiego w 869 r. i w 880 r. Niestety po śmierci Metodego papież Stefan V (VI) potępił obrządek słowiański. Wygnani uczniowie znaleźli schronienie u cara Bułgarii Borysa I Michała i w Małopolsce, która wchodziła w skład państwa wielkomorawskiego. Jak podaje Żywot św. Metodego napisany kilka lat po jego śmierci pogański książę żyjący w Wiśle (Małopolska) został ochrzczony wraz z poddanymi. Tak więc tereny Polski południowej był już chrześcijańskie w końcu VIII w., czyli znacznie wcześniej niż oficjalny chrzest Polski.
11: od 874 do (?) 907: Visliansko;
12: pravdepodobne spolu s 11;
13: od 880 do?: Sliezsko (podľa niektorých názorov nebolo pripojené);
14: pravdepodobne spolu s 13;
po angielsku:
http://www.newliturgicalmovement.org/2011/07/glagolitic-missal-missale-romanum.html#.XbHHS3_grcvhttp://www.newliturgicalmovement.org/2016/09/glagolitic-mass-celebrated-in-zagreb.html#.XbHSIH_grcvVIDEO, Msza Cicha, x. Mateusz Markiewicz IBP:
https://www.riposte-catholique.fr/archives/132574Bracia nasi słowiańscy o liturgii słowiańskiej:
https://tradicionalnamisa.com/glagoljaska-liturgija/Bracia nasi o śpiewie:
https://tradicionalnamisa.com/glagoljasko-pjevanje/Zakłada się, że granica północna Państwa Wielkomorawskiego przechodziła na północ od Wiślicy i być może opierała się o San. Tereny objęte chrystianizacją można podobno rozpoznać po rdzeniu nazw miasteczek, zawierających imię popularnego wówczas świętego.
Św. Pius X pozwolił odprawiać w języku scs w miejscach, gdzie jest to historycznie uzasadnione. Dlatego Msza Słowiańska odprawiana jest w Budziszynie, Pradze Chorwacji i Słowacji. Uważam, że w takim miejscu jak Rotunda Cieszyńska czy kościół św. Wojciecha w Krakowie czy w Wiślicy Msza po słowiańsku powinna być sprawowana. To taki kamyczek do ogródka Tradsów w płd. Polsce ;-)
A śpiew - chorał po słowiańsku? Panie Kefaszu - uważam, że pański głos i interpretacja byłaby świetna! Czy zna Pan wykonanie Bogurodzicy "zlekka po bizantyjsku" z płyty wydawnictw szkolnych i pedagogicznych?
Ciekawym elementem jest ta odwieczna walka Niemców ze Słowiańszczyzną - najpierw zaczęli od walki z językiem liturgicznym...i tak im zostało.
Introitus - Slušaj Gospodine (Exaudi, Domine)
Śpiew - Msza Benedykta XVI
https://youtu.be/VLR0bIufv1Y